DİKKAT EKSİKLİĞİNE BİRE BİR: MİKADO

Gelişmiş ülkelerde çocuklara hayal gücü gelişsin diye oyuncak alınır, geri kalmış ülkelerde ise çocuklar oyalansın diye oyuncak alınır.(Sunay AKIN)

Sizce biz hangi kategorideyiz?

Bir medeniyetin zenginliğini anlamak için çocukların oynadığı oyunlara ve oyuncaklara bakmak gerekir. Oyun ve oyuncak noktasındaki zenginlik, çocuk eğitimine ve gelişimine verilen değerin göstergesidir. Çocuğa verilen değer bir ülkenin geleceğine verilen değerdir.

İşte kendi kültürümüzdeki bir değer 41 çubuk oyunu, mikado. Orta Asya’da ve Çin’de yüzyıllardır oynanan bir dikkat oyunu. Efsaneye göre Çin’de yaşayan bir prens ejderhaları eğlendirmek amacıyla birçok oyun oynamış ama başarısız olmuş. En sonunda kürdanları yere atmış ve mikado oyunu ortaya çıkmış.

MİMARLIK YOLUNDA İLK ADIM: KAPLA OYUNU

Kapla oyunu bir blok oyunudur. Adını "Kabouter Plankjes"kelimesinden almaktadır. Bu kelime Flamancada “cüce tahta” manasına gelmektedir. Hollandalı bir sanat tarihçisi olan Tom Van Der Bruggen’in hayali, bir şatoyu restore etmektir. Şatoyu modellerken birbirinin aynı küçük tahtalardan yararlanır ve “kapla” oyunu doğar.Birbirinin aynı olan kapla parçalarından birçok üç boyutlu şekil yapılabilmektedir. Üç yaşından itibaren bütün çocuklar kendi yaş seviyesine uygun modellemeler yapabilmektedir.Hayatın bir aşamasında edinilmiş yetenekler ileriki aşamalardaki öğrenmeyi etkiler. Bu oyunla birlikte çocuklar matematik, geometri, fizik ve teknolojinin temellerini atabileceklerdir.

ŞEHZADELERİN ZEKÂ OYUNU: MANGALA

Mangala Orta Asya’ nın bozkırlarında çobanların oynadığı 4000 yıllık geçmişi olan bir Türk strateji ve zekâ oyunudur. Mangala ordu –millet özelliğine sahip Türklerin çocuklarını yetiştirirken kullandığı bir oyundur. Sakalar, Hunlar, Göktürkler, Selçuklular ve Osmanlılar bu oyunu oynamışlardır. Osmanlı zamanında” Minkale” olarak adlandırılan oyun Orta Asya’da “Dokuz Kumalak” ismiyle oynanmaktadır.

Mangala Osmanlı zamanında kahvehaneler gibi insanların sosyalleştiği mekânlarda oynandığı gibi sarayda da oynanmıştır.

OYUNCAKLAR ÇOCUKLARIN KARİYERİNİ BELİRLER Mİ?

Bireyin yaşam boyunca karşılaştığı kritik dönemler vardır. Bu dönemler sağlıklı bir şekilde geçirilirse birey de sağlıklı bir yaşam sürer. Bu dönemlerin en önemlisi ise 0-7 yaş arası dönemdir. Bireyin bu dönemde yaşadığı birçok sürecin türevi de gelecekte karşısına çıkar. Yaşamımızdaki birçok sürecin kökeni bu yaşlara dayandığı gibi meslek seçiminin kökenleri de bu yıllara kadar uzanmaktadır.

Almanya gibi bazı ülkelerde bireyler anaokullarında, ilk ve ortaokulu düzeyi okullarda gözlemlenir ve orta öğretim kurumlarına geçeceği zaman bu gözlemler değerlendirilir. Değerlendirme sonucuna uygun olarak bireyler belli meslek alanlarına yönlendirilir.

Peki, anaokullarında bireylerin mesleki becerileriyle ilgili nasıl bir gözlem yaparlar? Daha doğrusu neyi gözlemlerler?